Nje histori malësorësh
Kapitulli I
Ecte mes malesh ,djersitur e gërvishtur nga rruga e gjatë .Ndër shtigje të ngushta dhe të ashpra për tu fshehur a ikur nga ngjarja e ndodhur pak ditë mē parëSi nëpër mjegull I vinte në mendje ajo ditë e trazuar dhe fatkeqe qē kishte kaluar .I kujtohej mire se sa bukur kishte filluar ajo ditë dhe cfarë pērfundimi pati. I vinte të ulërinte me tē madhe por e dinte mirë se askush sdo e dëgjonte .Vetëm malet do e merrnin jehonën e zërit te tij dhe do e përcillnin honeve të thella e majave tē larta.Atë zë mund ta dëgjonin bagëtitë e egra në mal apo ndonjë udhëtar I rastësishëm që i printe gomarit të tij të ngarkuar me drithë a me kripë .U ndal në hijen e pemës kryelartë të lisit dhe shtriu këmbët duke I liruar nga këpucët e pluhurosura e të ngrëna nga rruga dhe nga gurët e ferrat e shtigjet e vështira që pat kaluar në gjithë ato ditë ikjeje.I kishin dërguar një fjalë pajtimi në hanin e fundit ku u ndal parmbrëmë për të pushuar pak .Pleqtë e fisit Kolaj ishin mbledhur dhe kishin dërguar lajmësin tek fisi Gjeloshaj .I kishin pritur me fjalë të rënda por të drejta për situatën .Sduhej të shkonte puna deri aty Kishin vendosur që ai të kthehej për të mbrojtur veten para tyre duke I dhënë lejen e pleqësisë prej nje jave(kjo leje nënkuptonte se askush s’kishte të drejtë ta prekte gjakësin sepse kishte lejen e pleqësisë)Më shumë se sa për tu mbrojtur donte të kthehej që të merrte vesh se ckishte ndodhur me pas me vajzën qe ai donte E kishte parë për të fundit here me sy të zgurdulluar dhe me një plage të kuqe në gjoksin e saj rinor .Kishte dashur tja merrte kokën ndër duar dhe ta merrte me vete por një kushëri I tij e kishte tërhequr rrëshqanë duke I bërtitur-Largohu që aty!Eja me mua dhe pa kuptuar c’ngjau e pa veten duke vrapuar si I marre pas Arjanit kushëririt të vet .Gjoksi I zinte si nje gjyryk me vale ,dhe vraponte Si nëpër film I vinin këto skena dhe aty në hijen e lisit kapi kokën me duar dhe ia dha një piskame të fortë që me dridh gurin e druninNga pema u ngritën trumba zogjsh të trembur nga ajo zhurmë e papritur-Si e vrava ?-U bëra vrasës.Unë u bëra I lig Me këto mendime në kokë aty nën freskinë e lisit e kaploi një gjume I trazuar dhe i rëndë .
Kapitulli 2
Kishte dalë si ditët e tjera për të shkuar tek dyqani ku u shërbente njerëzve me punimin e veglave tëndryshme të punësBabai I tij I punonte në kudher dhe ky I shiste në dyqan aty në cep të rrugës.Aty pati njohur dhe Zojen ,vajzën simpatike të fisit të Gjeloshajve që e kundronin dhe e pëlqenin shumë djem të fshatit të tyre por dhe më larg.Kishte ardhur ashtu e trembur dhe e freskët tek dyqani pēr të marrë një porosi të të atit dhe aty me ato qerpikët e saj te gjate ,levarashë ,me atë vështrimin e bukur e si të hutuar ishte marrosur menjëherë.Për pak minuta u shigjetuan me vështrime dhe batuta .Mē pas djali I dorëzoi porosinë dhe ajo u largua me të ecuren e saj të ndrojtur por të bukur e ledhatare.Që nga ai moment Astriti nxirrte shkaqe nga mē të ndryshmet për ta parë nga afër e për të folur ndonjëherë me të.Fisi I Gjeloshajve ishin fanatik dhe zemërake të fortë .U trembej dhe u druhej atyre shumë por dhe pēr vajzën ndiente se donte ta shihte dhe ta kishte pranëNëpërmjet shoqes së saj e siguroi një takim të shkurtër me të atje në dyqanin e tij Ajo erdhi atë ditë shumë e tronditur .Shihej se kishte qarë shumë se sytë i ishin buhavitur dhe duart I dridheshin.Vajza I besoi sekretin e saj .Donin ta fejonin me dikë tjetër nga një fis I largëtSe si ndodhi as vete se di por ajo kruspull u struk në krahët e tij dhe sdonte të dilte që atyU dridhën të dy nga ajo ndjenjë e fuqishme që i mbështolli si me magji.I premtoi se do të bënte gjithcka për të mos u realizuar ajo fejesë.Vajza u duk se u qetesua nga ai premtim dhe sikur u ndje më mirë.Nuk ngopej duke e parë atë mrekulli që ndodhej aq pranë tij.Aty pranë njëri-tjetrit premtuan se vetēm vdekja do ti ndajëMe shumë shpresa për dashurinë që po i këmbehej u nis për nga kulla e njohur e Gjeloshajve
Kapitulli 3
Që nga larg e dëgjoi të lehuren e Baloit të rrezikshëm që ato e kishin për të ruajtur shtëpinë .Sapo u afrua I thirri fort të zotit të shtëpisë :-O I zoti I shtëpisë !Nga brenda erdhi zëri I fortë i një malësori qē e drithëroi shpirtin e djaloshit të ri Nuk lëvizi nga vendi por priti të dale ai njeri jashtë në oborr E pa qē nga dera doli një malësor me qeleshe tē bardhë ,mustakë të përdredhur dhe me vështrim krenar.Qëndroi para tij si një shkemb I fortë dhe me njërën dorë hapi llozin e derës ndërsa dorën tjetër ia shtriu mikutSi tja kishte shtrënguar një celik I fortë ashtu ju duk shtrëngimi I dorës nga malësoriU drodh pak por nuk e dha veten-E cili je ti more mec që më erdhe në derë?Jam meci I Lec Koles o Gjon Gjeloshi !-Bujrum e mirë se të pru zoti !Me fjalë dhe me urime I priu mikut dhe e futi në dhomën e burrave E ndjeu veten sikur kishte hyrë në gojën e madhe të një ujku që nga çasti në çast mund ti sulej.U ul në minderin e punuar me lëkurën e dashit të bardhë dhe u rehatua .I zoti I shpisë I afroi kutinë e duhanit por i bëri me shenjë se nuk e pinte.-Po bujrum e më thuaj c’erë e mirë të ka sjellë nga këto anë ?Astriti u kapërdi dhe u pērpoq të fliste i qetë.-A më duket se po ta marr vesh pse më msyrë more mec !Filloi ti sqaronte arsyen e ardhjes së tijSa më shumë që sqarohej fytyra e zotit të shtëpisë vinte e ngrysej.Një fytyrë i ngrysej e një tjetër I vinte .Në një moment I zoti i shpise brofi në këmbë dhe thirri me të madhe :-Zoje moj tē plastë një pikë !-Eja shpejt ketu!U dëgjuan hapa me nxitim dhe në dhomë hyri vajza e skuqur dhe e tremburI ati I vrenjtur e kapi për flokësh dhe e rrotulloi me forcë-Moj e mallkuar cdo ky njeri këtu?Nëse ke hak më thuaj të vras këtu në konakun tem -Jo baba !Ku di unë kush është ky .Fytyra e tij e ashpër u shndërrua pak dhe e lëshoi vajzën dhe e urdhëroi :-Mu zhduk nga sytë sa stë kam vrarë fare!Zoja rendi a fluturoi e nuk u pa më. Malësori u ul nē cepin e ogjakut .Me duart që i dridheshin nga zemërimi filloi të lidhte një cigare Pasi e lidhi iu drejtua djalit-Lum djali ,vajzën e kemi fejuar dhe spranojmë kerkesa të tjera .Larg prej saj!Po te paralajmëroj !Astriti s’dinte ctë fliste ,si të vepronteNëpër kokë I silleshin mendime nga më të ndryshmet.U ngrit dhe doli jashtë I vrare shpirtërishtE shihte se ishte nje dashuri e pamundurqë nuk premtonte asgjë të mirë.Me kembët që I peshonin me mijëra kilogramë doli nga ajo shtëpi .Në oborr u kthye dhe njëherë ta shihte përballë atë kullë..U kthye .Para tij si me magji kishin dalë 5 burra të vranët dhe inatçorë me mustakë të gjatë e me feste mbi kokē.Për momentin sditi si të sillej .Kishte mbetur para tyre si ai fmija që dikush I kishte marrë lodrën dhe donte te ikte por lodra ishte shume e shtrenjte dhe si benin kembet te ikte .E ndjente shikimin e tyre dhe I duhej të mblidhte forcat dhe tu flisteNjëri nga ata iu afrua dhe e kapi pë krahu me forcë -Cdeshe në shtëpinë tone?-e pyeti ndërkohë vēshtrimin e mbante nga ai.U mat të fliste por nuk e la .Një grusht I fortë I erdhi përballë dhe e zuri tek hunda Ndjeu një zë të bërtiste E njohu .Ishte ajo .Ktheu vështrimin drejt saj dhe me hundët që I kullonin gjak u ngrit në këmbë dhe I tha Zojes:-Erdha për ty. -Unē po luftoj për ty .Ajo u sul drejt djaloshit por dy duar të fuqishme e kapēn për flokesh dhe e fluturuan tutje.Astriti u sul ta ndihmonte.Ndjeu pas vetes shumë shkelma e grushta sa u shtri përtokePër momentin e humbi por u kthye shpejt.Kur hapi sytë Astriti pa mbi veten e tij tre djem të fortë dhe të rrinj që e shihnin dhe I flisnin:-Je ngatërruar me vajzën e gabuar .Pënjëherësh sapo njeri nga djemtë e pa se u përmend e kapi pë rrobash.Në mend I vetetiu fakti se ai kishte në brez një armëDjali po e shtrëngonte për fytiAs vete se kuptoi se si dēgjoi një shkrepëtimë arme.Kishte shkrehur armën .E ndjeu se duart e forta po e lironin dhe ndjeu rënien e zhurmshme të djaloshit U shtang dhe vete .Kishte qëlluar .U sulën të gjithë te djaloshi .Ndjeu se dikush e kapi për krahu dhe I bërtiste :-Ngrihu ,ik shpejt !-Ik !
Hodhi vështrimin mbi djaloshin dhe pastaj me vërtik me sy kërkoi Zojen .E pa aty përtej me sy tē zgurdulluarMe vrap u sul dhe e kapi për dore Ndjeu nje shtrëngim të fortë tē dorës. U kthye nga ajo dhe e vështroi .Ishte një vështrim vrasës. Ndërsa po merrte sulm për të ikur ,ndjeu një të shtënë dhe dora pënjëherësh iu lirua .U kthye nga Zoja dhe me një të kapsallitur tē syve ajo u shëmb për tokë.Kushëriri i tij e tërhoqi fort duke I thenë:-Vrapo,ik!I dukej se i ishin ngulur këmbët aty në kalldrëmU ul mbi trupin e vajzës dhe në gjoksin e saj bulëzoi një lule e kuqe gjakuE shikoi në sy .Sytë e saj kishin humbur në një. drejtim .Nga pas një dorë e forte e tërhoqi .-Të ikim!Shpejt!Të vranë!Ik!Gjysmë rrëshqanë u nis .Në sy I kishte mbetur plaga e kuqe në kraharor e vajzës që gjithë botën do shembte për tëDhe cfarë bëri ai ?Iku si frikaqak të shpëtonte lëkurën e tij .Kēto gjëra po I shfaqeshin kur po ecte drejt fshatit Në zemër ndjente se një ngulc I fortë po e shtrëngonte.Ecte dhe mendonte-Po sikur të kishte vdekur Zoja ?-Po sikur ai djali të kishte shpëtuar?U ndal te shtëpia e kushëririt të vet Gjonit dhe bisedoi gjatë me të.Gjoni I tregoi se vajza kishte shpëtuar .Kusheriri I saj ndodhej jashtë rrezikut për jetën pas dy javësh në koma.Astriti mori frymë i lehtësuar .Nuk ishte vrasës .Një peshë e rëndë që rëndonte gjithë këta ditë duke ikur iu hoq menjëherë.E ndjeu se po fryente nje erë e freskë qetësie.Duhej të mblidhte forcat për të shkuar tek mbledhja e fisit të tij me të parët e katundit
Kapitulli 4
Kishte dremitur pak dhe sapo hapi syte e ndjeu se ishte me I lehtë dhe më i qetë.Me ujë të bollshem freskoi sytë në kanën qē ishte në cepin e çardakut .U ul në minder dhe po priste të vinte kushëriri I tij Gjoni për të shkuar tek kuvendi I pajtimit.Të dy po ecnin drejt shtëpisë së bacës së madh të Gjeloshajve Ai u doli para krenar dhe I sertë.-Biro ,pushka e fali djalin e Kolajve Sipas ligjeve tona ti je I falun.Do shkojmë atje e do ti sqarojmë gjëratdhe duke folur kështu të tre bashkë u drejtuan tek vendi ku do mblidheshin pleqtë e urtë të disa fiseve .Këmbëkryq u shtruan nën hijen e lisit dhe pritën.Njëri pas tjetrit me duart e lidhura serbes-serbes erdhën me radhë pleqtë dhe u sheshuan hijerëndē.Mbi tokën e ngjeshur vendosën kutitë e duhanit dhe filluan të dridhnin cigaret me duart e tyne eshkë të forta e të ashpra si majat e maleveE hapi bisedën me I moçmi , plaku i fisit të Kolajve me nje ton të ashper dhe të forte u paraqiti gjithcka.Me radhë folēn të gjithë.Pas shumë fjalësh plaku që e kishte pritur në konakët e vet u ngrit e foli :-More burra të fisem e të mocëm !Ky djale guximtar deri në fund nuk përdori army.Kur e ndjeu se po I rrezikohej jeta ,reagoi. Pushka e fali nipin tim ,dhe unë po e fal këtë djalosh guximtar që e di se do qëndrojë përkrah Zojës sime sepse e pashe duke luftuar për të.
Une isha duke e humbur bijën time për një krenari që nuk duhet.U kthye nga ana tjetër e kuvendit dhe thirri:-Zoje hajde këtu!Nga pas burrave u ngrit vajza e ëndrrave të tijVinte drejt tij dhe nuk po u besonte syve Vërtet është ajo ?!Me buzë në gaz u afrua aty afër Astritit me kokën ulur dhe gjithë turp.I ati e mori për dore dhe e afroi te Astriti-Në dorën tënde ta paça lënë fatin e bijës sime -deklaroi ai .Vec një shikim duhej aty që gjithë bota të zhdukej dhe ata të fluturonin drejt parajsës që i pret.Tashmë së bashku drejt nje lumturie që u arrit me një cmim të fortë.Forcën e dashurisë dhe fatin asgjë nuk e ndryshon përvec se nesh.
