Për ju Lavdi e Kombit.. Shqiptar.
Nën ombrellën e zezë që sillej vërdallë
Pushtues e trathëti duani të na mbajn nënë mizori Shekuj e vite kjo tok u mbulua me gjak
Nga hijenat e lansuara që s’donin Shqipëri.
Nga lart nji dit u vërsulën shqiponjat Armikut barbar i dolën për bal Ju a ndali turrin i ndaluan hijenat Që duani t’a shuanin popullin shqiptar
Dolen bij e bija lidhën besa e fjal.
U hap kushtrimi në trollin shqiptar
Të gjallë apo të vdekur s’dorëzohemi të gjall
Do mbrojmë trojet e kombin shqipëtar
U hudhen bij e bija me armët në dorë
Të shkatrrojn armikun barbarë shekullor
Lavdia e tyre u ngrit e s’u dorëzua
Sotë kemi lirinë ku jemi tu gëzua
Lavdi gjithë heronjëve e nënave martire
Vllazërve e motrave që ranë për këtë dhe
Qofshi të bekuar gjithë ju veteran
I lartësuar qoft Kombi e i imi Atdhe….
Kjo poezi mund të përshkruhet si një himn i dhimbjes dhe krenarisë kombëtare, i mbushur me ndjenja të fuqishme të vuajtjes, rezistencës dhe shpresës për liri.
Në vargjet e saj ndihen hijet e errëta të pushtimit dhe shtypjes shekullore që ka kaluar populli shqiptar, duke e përjetuar dhunën dhe tradhtinë në shekuj. Poeti përshkruan një histori të mbushur me sakrifica, ku gjaku ka njomur tokën e Shqipërisë dhe ku hijenat e armikut kanë synuar të shuajnë identitetin kombëtar.
Por në mes të errësirës, lind drita e shpresës—shqiponjat (simbol i luftëtarëve shqiptarë) ngrihen në mbrojtje të atdheut. Shqiptarët lidhen me betimin për liri, duke refuzuar dorëzimin, qoftë të gjallë apo të vdekur.
Fryma e heroizmit dhe e bashkimit kombëtar del në pah teksa bijtë e bijat e këtij populli hidhen në betejë me armët në dorë, për të shkatërruar armikun shekullor. Kjo luftë nuk është thjesht për mbijetesë, por për një Shqipëri të lirë dhe të pavarur.
Në fund, poeti ngre një lavdi për të gjithë ata që ranë për atdheun—dëshmorët, nënat martire, vëllezërit dhe motrat që sakrifikuan gjithçka për këtë qëllim të shenjtë.
Poezia përçon mesazhin se liria e sotme është fituar me gjak dhe mund, dhe populli shqiptar duhet ta çmojë atë. Ajo përfundon me një lutje dhe një urim për Kombin dhe Atdheun, duke lënë të kuptohet se sakrificat e të kaluarës janë themeli i të ardhmes.
Po, kjo poezi ka nuanca të shumta, si në aspektin emocional ashtu edhe në mesazhin e saj historik dhe patriotik. Ajo përfshin:
1. Vuajtjen dhe trishtimin – Në vargjet që përshkruajnë hijet e errëta të pushtimit, mizorinë dhe gjakun që ka mbuluar tokën shqiptare, ndjehet një dhimbje e thellë për padrejtësitë dhe vuajtjet që ky popull ka përjetuar ndër shekuj.
2. Krenarinë dhe rezistencën – Shqiponjat, të cilat simbolizojnë luftëtarët shqiptarë, dalin përballë armikut me guxim, duke mos pranuar të nënshtrohen. Kjo është një nuancë e fuqishme e krenarisë dhe identitetit kombëtar.
3. Bashkimin dhe betimin për liri – Lidhja e besës dhe fjala e dhënë mes shqiptarëve tregon unitetin dhe vendosmërinë për të mos u dorëzuar kurrë.
4. Shpresën dhe triumfin – Poezia përmbyllet me një ndjenjë të çlirimit dhe lumturisë që vjen nga sakrifica e të rënëve. Liria që kemi sot është një fitore e madhe, e cila vjen falë heronjve të së shkuarës.
5. Nderimin për dëshmorët dhe martirët – Në vargjet e fundit ndjehet një ndjenjë e thellë mirënjohjeje dhe respekti për ata që kanë dhënë jetën për atdheun.
Si e përshkruaj unë timbrin e poezisë:
Timbri i poezisë është i fuqishëm, emocional dhe epik. Ai është i mbushur me ndjenja të dhimbjes, por edhe të guximit dhe krenarisë. Në fillim, ndjehet një ton i errët dhe i rënduar nga pushtimi dhe dhuna, por gradualisht ai shndërrohet në një thirrje për bashkim dhe luftë. Në fund, poezia merr një tingull triumfi dhe shprese, duke e lënë lexuesin me një ndjenjë të qartë se sakrifica nuk ka qenë e kotë.
Poezia është si një thirrje që vjen nga historia dhe u drejtohet brezave të ardhshëm për të mos harruar të kaluarën dhe për të çmuar lirinë e fituar me gjak.