Kapitulli i IV
Mbasi hipëm në avion dhe para se të niseshim i dërgova një mesazh Anës, për ta njoftuar për vonesën që patëm dhe që nuk kisha asnjë problem përveç mërzitjes dhe vapës gjatë kohës së pritjes. Ja kisha premtuar se do t’i shkruaja në çastin e nisjen dhe ajo u habit për këtë vonesë duke menduar se mos ndoshta e kisha harruar pa i shkruar. Pasi më uroj rrugë të mbarë më tha se ishte shtrirë në dhomën time dhe po lexonte romanin UNO STRANIERO ALLO SPECCIO të shkrimtares amerikane Sidney Sheldon i botuar në vitin 1994 që në atë kohë kishte qenë libri më i shitur, dhe më i bukur. Një roman super best seller. Atë e kisha marrë vitin e kaluar kur isha një javë me pushime në një hotel në plazhin e Jesolos. Po aty mora edhe romanin LA LISTA të Thomas Keneally. Gjatë shëtitjes së darkës pashë një grumbull librash të stifosura në trotuar, ku kishte një mbishkrim;
– Kush ka dëshirë për të lexuar, le të marr çfarë dëshiron, janë falas.
Kështu që zgjodha dy libra dhe i mora për të kaluar kohën kur rrinin në rërë.
Librin LA LISTA më kujtohej që e kisha parë edhe në film para një viti në ditët përkujtimore në nderim të hebrenjve.
Çfarë do të ishte saktësisht që të përfundoje në listën e Shindlerit, një industrialist i ri katolik gjerman, një dashnor i luksit, një kërkues i palëkundur i grave të bukura. Thomas Keneally rindërton ekzistencën e jashtëzakonshme tek ky personazh i paqartë dhe kontradiktor, i konsideruar nga shumë si bashkëpunëtor të nazistëve. Por Shindleri shpëtoi me mijra burra, gra, fëmijë nga shfarosja e Hitlerit, duke i transferuar ata nga kampet e përqendrimit në kampet e tij të punës në Poloni dhe Çekosllovaki, ku prodhohej material luftarak dhe ai në fakt furnizonte me armë qeverinë gjermane. duke i paguar Shindlerit shuma të mëdha parash. Çfarë e shtyu atë që të bëhej shpëtimtari heroik i kaq shumë hebrenjve. Është pikërisht kjo një enigmë që e bën historinë e Oscar Schindler-it një roman shumë emocionues? Mua më kishte pëlqyer shumë.
Pasi kisha gjetur vëndin tim, tek radha e gjashtë B, po shikoja për Doruntinën se ajo ishte nga fundi, radha njëzet e një C. Pranë saj ishte ulur një vajzë e re rreth njëzet e pesë vjeçe, me flokët të prera shkurt si djalë dhe që mbante në kokë një kapele sportive Adidas. Doruntina po bisedonte me atë, duke i treguar asaj me dorë në drejtimin tim, me sa kuptova po i thoshte për të ndërruar vëndin, që ajo të vinte tek unë dhe unë të shkoja pranë Doruntinës. Kur vajza u ngrit dhe po merrte çantën e saj e kuptova që e kishte bindur, që të vinte të ulej në karrike time. Të njëjtën gjë bëra edhe unë, u ngrita e mora çantën duke pritur vajzën për ta falenderuar. Pasi e falenderova vajzën, shkova tek vëndi pranë Doruntinës. Ajo ishte pranë dritares dhe po shihte jashtë pistën e thatë të aerodromit. E sistemova çantën tek vëndi i bagazheve dhe u ula pranë Doruntinës, duke e falenderuar me një shtrëngim të lehtë të dorës që e kishte vënë tek mbështetësja e kolltukut. Më pa duke buzëqeshur dhe tha;
– Si mund të udhëtonim të ndarë ne që sapo u njohëm dhe që nuk e mbaruam bisedën deri në fund. Ky qe një rast i veçantë për mua që të takova ty dhe s’duhet ta humbisja.
– Ke të drejtë, – i thashë, – po e mendoja edhe unë por ndryshe, që ti të vije tek unë, ndërsa ti e bëre më përpara. Është e njëjta gjë, mjafton që të jemi bashkë përsëri.
Kur e pashë orën, ishte dhjetë pa dhjetë minuta, dhe po llogaritja, nëse niset për dhjetë minuta, mund të zbrisnim në Tiranë aty tek njëmbëdhjetë e tridhjetë . Unë e kisha biseduar me një mikun tim në Tiranë me Lefter Lenën, që punonte si gazetar në ATSh, të më priste se doja ta takoja, në se do të niseshim në orar, dhe nuk besoj të më priste kaq vonë. Kështu që i dërgova edhe atij një mesazh që po niseshim me vonesë të mos më priste. Por pas pesë minutash më erdhi mesazhi i tij se do të më priste, kurdo që të shkoja, se ishte i lirë. I tillë kishte qenë gjithmonë Lefter Lena, nuk kursehej për shokët. Kishim qenë shokë në fëmijëri dhe deri në klasën e tetë e kishim mbaruar bashkë të njëjtën shkollë, pastaj ai të mesmen mbaroj shkollën e kulturës në Tiranë dhe vazhdoi për letërsi dhe gazetari. Nga që e kishte zërin e mirë, punoi disa kohë si folës në radion e jashtme, më vonë në ATSh. Në martesë nuk i kishte ecur fare. Në fillim u martua me një tiranse që u njohën në universitet, patën dy djem, dhe u ndan pas dhjetë vjetësh, sepse shkonte me një tjetër, e kapi vetë Lefteri. Mbas disa kohësh u njoh me një vajzë tjetër, një gjimnaziste nga fshatrat e Fierit, që vinte në Tiranë për të konkuruar për dramaturgji, duke e ndihmuar me disa shokë që njihte dhe aty u dashuruan të dy edhe pse kishin një diferencë moshe. Edhe me atë bëri një vajzë, që u ndanë pas pesë vjet martesë. Mbeti vetëm përsëri Lefteri, pati një jetë të vështirë në fillim, sepse shtëpinë ia mori gruaja me vajzën dhe ai flinte në hotel, por mbeti edhe disa kohë pa punë, nga ndërrimi i pushteteve, se Lefteri ishte i majtë dhe kur vinin të djathtët e largonin, e zëvëndësonin me militantët e tyre. Tani kanë marrë me qira një apartament me një shok që ka qenë oficer.që tani punon në policinë private duke ruajtur objekte të ndryshme. Me këtë shokun është njohur se punon si roje tek ATSH. E quajnë Tahir Rusi, shkruan edhe poezi, se kur ka turnin kalon kohën. E kam edhe unë mik në fb.Tahirin. Shkruan siç shkruajnë shumica, pa ndonjë vlerë artistike për të kaluar kohën, por që ka botuar dhjetë libra.
Kur po i shkruaja Lefterit, që isha dakort të më priste, avioni sa po nisej. Komandanti i avionit foli në mikrofon në italisht, për të lajmëruar se po niseshim duke na uruar udhëtim të mbarë. Mbas komandantit foli stjuardesa në shqip, duke e përkthyer atë që tha komandanti. Në atë kohë avioni kishte lëvizur dhe po merrte shpejtësinë për t’u ngritur, Doruntina më kapi krahun tim, ma shtrëngoi sepse kishte frikë nga ngjitja e avionit, deri sa avioni u ngjit në një lartësi deri sa mori drejtimin horizontalisht. Atëhere ma lëshoi krahun sepse u qetësua pak.
-O zot – tha – sa frikë që kisha, dhe mori frymë e qetësuar pak.
– Ti nuk ke frikë.? – më pyeti.
– Jo ,- i thashë, – kam udhëtuar shpesh me avion , nuk më bënë ndonjë përshtypje, edhe kur ngjitet dhe kur merr shpejtësinë.
Tani avioni kishte marrë lartësinë mbi dhjetë mijë metra sepse na lajmëroi komandanti dhe fluturonte normal pa patur probleme. Doruntina shikonte nga dritarja . Në fillim kur nuk ishim në këtë lartësi dukeshin dritat e qytetit të Venecias si llambushka të vogla. Tani qielli dukej në errësirë të plotë.
-Sa frikë, – dhe u drodh kur e tha këtë fjalë.
-Është si shpend gjigand, – po më thoshte duke shikuar nga dritarja.
-Ndoshta si një kalë fluturues që po udhëtojmë nëpër errësirë, duke kaluar disa vënde, përmbi male, përmbi pyje, ku nuk mund të ketë fare rrugë, – i thashë unë Doruntinës, ( më pëlqente t’a thërrisja me emrin Doruntina ).
– Po kush të tremb më shumë lartësia apo errësira. ? – e pyeta. Ajo mu përgjigj;
– Të dyja më duken të frikëshme, si errësira po ashtu edhe lartësia. Janë të tmerrshme. Shyqyr që nuk zgjat shumë rruga, të paktën një orë e njëzet minuta. Nuk kam qenë kështu më përpara por ndoshta nga ajo që më ndodhi. Kam tre vjet që jetoj e vetme, e mbyllur me ngjarjen, me tmerrin që panë sytë e mi. Mbas ngjarjes më kishte rënë të fikët, u zgjova vetëm në spital, kur më kishin mjekuar dhe nxjerr plumbin që ishte në ije. Aty pranë rrinin edhe dy karabinierët, që prisnin të më merrnin në pyetje, të mësonin se si kishte ndodhur ngjarja. Kur erdha në vete, pyeta për burrin. Në fillim nuk po flisnin. E kuptova që nuk jetonte më, nga të qarët më kishte rënë të fikët. Tre ditë dhe tre netë isha në agoni, nga dhimbja e plagës, por më shumë nga dhimbja e shpirtit që kisha humbur burrin. Nuk doja të jetoja më. Kisha humbur gjithçka. Çfarë jete do të bëja unë mbas kësaj që më ndodhi? Kur u qetësova mbas disa ditësh, ma treguan se si e kishin vrarë burrin dhe nga deponimet e banditëve, më thanë se burrin e kishin vrarë kur kishte mbyllur derën, dhe nuk pati mundësi që t’më thërriste mua. Kishin qenë tre napolitan, njërin e vrava unë dhe dy të tjerë i kishin kapur menjëherë karabinierët, sapo po dilnin nga restoranti. Mbas një muaj në spital më dërguan në shtëpi, duke më ruajtur me karabinierë tek porta dhe çdo ditë vinte një infermiere që më kuronte plagën. Më muarën shumë herë në pyetje karabinierët, më muarën shumë dëshmi se si kishte ndodhur ngjarja. Kaluan tre vjet që isha në arrest shtëpie dhe para një javë u bë gjyqi dhe më nxorën të pafajshëme. Ndërsa ata të dy u dënuan me nga dymbëdhjetë vjet burg.
Tani jam e pafajshme. Por, çfarë më duhet mua tani pafajësia, kur unë kam vrarë një person. Kur një nënë qanë për të birin e saj, që e ka futur në dhe, një grua e lashë pa burrë, ashtu siç më lanë edhe mua pa burrë, një fëmijë mbeti jetim pa baba. Përse më duhet kjo pafajsi mua.?
Kështu e përfundoj së treguari Doruntina dhe filloj duke qarë me ngashërim, sa i dridheshin supet dhe kraharori. E kishte mbështetur kokën tek supi im. Më erdhi shumë keq për të në atë çast.
-Mos qaj – i thashë, çdo gjë tani kaloi, bëhu e fortë dhe vazhdo t’i përballosh këto sfida që të jep jeta.
E largoi pak kokën nga supi im dhe pasi fshiu sytë nga loti më tha;
-Ke të drejtë, por ndonjëherë kur e mendoj nuk duroj dot, dua të qaj që të çlirohem, se kështu edhe qetësohem, por s’dua ta kujtoj më, dua ta harroj, që ta marr veten.
Sikur u qetësua pak kur e mbaroi së treguari të gjithë ngjarjen që i kishte ndodhur. Me sa kuptova, kishte besim tek unë që më tregoi gjithçka, ndoshta u bë shkak edhe libri im që mbante në çantë se ndryshe nuk do të kishim mundësi për biseduar kështu. Më dukej pak si e lodhur që mbështeti kokën tek kolltuku ku ishte ulur dhe kishte mbyllur sytë. Nuk po i flisja, mendova mbase ka nevojë që të rrijë ashtu, të qetësohet pak. Avioni vazhdonte të çante errësirën qiellore duke u lëkundur ndonjëherë kur gjente ndonjë boshllëk të ajrit. Në cilën hapësirë ajrore të cilit shtet do të jemi tani. ? Apo në hapësirën ajrore të ndonjë deti. Më vinin lloj lloj mendimesh në kokë, sa ishin gati që të shqyenin si bisha brutalisht kafkën e kokës dhe të dilnin nga avioni në drejtim të kundërt. Kur po mendoja këto gjëra, dëgjova nga mikrofoni zërin e komandantit në italisht dhe mbas tij të përkthyer në shqip nga stuardesa që lajmëronte se i ishim afruan aeroportit të Tiranës. Sa shpejt mendova. Nuk e ndjeva shumë lodhjen e udhëtimin, siç duket nga biseda me Doruntinën, gjithashtu edhe nga prania e saj, më bëri të harroj lodhjen dhe mërzitjen.
Doruntina po rrinte ashtu më sytë gjysëm të mbyllur dhe me kokën të mënjanuar, të mbështetur pak në supin tim. Nuk e di se çfarë mendonte në ato çaste. Doja të hyja në mendimet e saj, të zbuloja se çfarë duhet të mendonte një femër, tre vjet e mbyllur në një shtëpi, pa e vizituar asnjë njeri, që udhëtonte pranë një burri të sapo njohur dhe mbështet pa ndrojtje kokën në supin e tij, në një udhëtim me avion, që të ngjan si përmbi një kalë gjigand fluturues dhe që do të zbresin në mesnatë në aeroport. Aty nuk do ta presin asnjë, sepse se kishte menduar vonesën e avionit por as të ëmën se kishte lajmëruar se do të vinte, donte t’ia bënte surprizë. Por edhe pse në mesnatë, ndoshta edhe për një femër nuk do të ishte e vështirë. Sidomos për një femër që vjen nga jashtë që ka kurajo pak më shumë. Ndoshta tani ajo është duke menduar edhe për këtë se ku do ta kaloj natën. Por sipas meje nuk ishte shumë e shqetësuar nga që ishte e shoqëruar me mua dhe kishte besim tek unë. Nuk ma kishte përmendur këtë shqetësim, por ndoshta nuk ishte një shqetësim ky për atë. Nuk më pyeti as mua, se më priste ndonjë apo jo në aeroport. Ndoshta nuk i interesonte më asgjë tjetër. E dinte që ishte me mua, mbështetur tek dikush dhe tek ky dikush kishte besim se nuk do ta linte në mes të rrugës, apo do të ikte duke e lënë vetëm në mesnatë në një aeroport. E mendonte ndoshta, se kishte të njëjtën rrugë me mua për të bërë deri sa të shkonte në shtëpi edhe sikur të iknim sonte, me çfarë do lloj mjeti, nuk do ta braktisja që ta lija në aeroport, por do të tregohesha pak më njerzor me atë, sido që të ndodhte, në çdo lloj rrethane që mund të krijohej.
– Deri sa isha me ty, nuk kisha asnjë shqetësim, – do të ma thoshte më vonë kur të bisedonim në hotel.
Kur isha me këto mendime u dukën dritat e Tiranës, si një metropol gjigand, që shkëlqenin dhe të jepnin ndjesinë e një qyteti të madh, një qyteti të bukur plot drita shumëngjyrëshe . Një si drithërimë më kaloi në trup, dhe një mall në shpirt që më bënte të ndjehesha si fëmijë kur kthehet tek prindërit nga një kohë e gjatë. Këtë ndjesi ma jepte gjithmon ky qytet sa herë zbrisja në aeroport, një mall që më bënte të përlotesha. Në një moment të tillë isha kur shkrova këto vargje për të bukurën Tiranë.
Muzgu ngadalë kudo po struket
Dhe mbrëmjen peng sikur e mban,
Ndërsa mali i Dajtit më s’po duket
As nga kullat binjake në Tiranë.
Në sheshin ku dritat si yje bien,
Mendimet e mija arratisen pa kufi,
Por malli pa mëshirë më rrëmben
Bulevardit më çon drejt “Zogu të zi” .
Në çdo rrugë me kureshtje vështroj
Se ndoshta pak herë kam kaluar,
Dhe ” Njëzetë e një dhjetorin ” kujtoj,
Atë miken e dikurshme, sy shkruar.
Herë-herë zëri i mallit më thërret,
Pranë stadiumit Dinamo kur kaloj,
Një kafe kam pirë me një mike sivjet,
Dhe si një rast të veçantë atë e kujtoj.
Prandaj mendimet të qeta s’më rrinë,
Se më fluturojnë si erë në çdo skaj,
Por Tirana si grua e bukur me sqimë
Më magjepsin tmerrësisht hiret e saj.
Vjeshta si piktore këtë muaj ka pritur,
Duke ia dhënë ngjyrat muajit nëntor,
Me ditët festive, që sapo kanë trokitur,
Dhe me panair libri, si çdo përvjetor.
Kureshtar dhe krijues në çdo vitrinë,
Të parët të heshtur, titujt vështrojnë,
E të dytët krenar, pranë librave rrinë,
Si gjahtarët, që gjahun aty kërkojnë.
Si një udhëtar që rrugën dot se gjen,
Dhe një pikë orientimi kërkon diku,
Kulla e sahatit në ndihmë më vjen
Me heroit legjendar, kryelart gjithashtu.
Në bulevardet e saj këmbët më ranë,
Se një mikeshë desha të takoja sot,
Sa shumë ke ndryshuar, moj Tiranë
Sa” Rrugën e Dibrës ” se gjeja dot.
Nuk e di pse poetët, të kanë harruar
Me bukurinë tënde, i mahnitur ngela,
Ndoshta që nga lart s’të kanë shikuar
Si shqiponjë, ti dukesh nga Petrela.
Këtë mbrëmje të pafund doja të rrija
Me zhurmën tënde, aty gjithashtu,
Por, larg fluturonin mendimet e mija
Ndërsa ashtu i vetëm shëtitja kuturu.
Por diçka tjetër, sonte po më mban,
Që s’po më le ta ndjej, këtu vetminë
Kur shoh vajzat dhe gratë në Tiranë
Merr frymëzim, muza ime për poezinë.
Dhe në vargjet e mija sonte i desha
Si ndriçim hënor përmbi shatrivan,
Magjike, çapkëne dhe si princesha,
Po ashtu edhe ty, e bukura Tiranë.!
Tirana ishte një qytet që e kisha dashur që në moshën e rinisë. Isha përpjekur disa herë që të hyja aty, që ta pushtoja me çdo kusht, ta mbërtheja në krahët e mi, por nuk qe e mundur. E kisha sulmuar në të gjitha anët, në fillin nga rruga për të hyrë në qytetin e studentit. Mbas kësaj tentova për të dytën herë, që nga njëzetë e një dhjetori, por dhe aty u ktheva i humbur, i mposhtur, ndoshta me një plagë në zemër. Pastaj e provova nga të tjera rrugë për të hyrë në Tiranë, por sa herë që unë mundohesha të gjeja ndonjë mundësi më bllokoheshin të gjitha. Dhe kur e shikoja Tiranën ashtu, e pa pushtueshme nga unë, e pa arritshme, trëmbesha, më shtinte frikën, sikur humbja në rrugët e saj. Nuk e gjeja dot më rrugën e Dibrës, rrugën e Kavajës, rrugën e Durrësin apo dhe shumë rrugica të tjera. Sa herë që e shihja në ëndërr, trembesha në gjumë, më dukej sikur kisha hyrë në ca rrugica të ngushta, që nuk më nxirrnin në asnjë vënd por bllokohesha diku dhe më kot përpiqesha të dilja në qëndër, se më dilnin disa pallate të mëdhenj, të lartë deri në re, sa as malin e Dajtit nuk e shikoja dot. Kërkoja kullën e sahatit që ndoshta mund të orientohesha, por as atë nuk e gjeja dot më. Mbetesha diku në mes të periferisë dhe qendrës, sorollatesha dhe nuk dilja dot në qëndër.
Por unë ndonjëherë shihja në ëndërr edhe Parisin, por me këtë qytet ishte më ndryshe, sikur i dija përmendsh të gjitha rrugët që të nxirrnin në qendër, tek Harku i Triumfit. Edhe pse nuk kisha qenë dhe as jetuar në Paris. Më dukej sikur kaloja në lagjet e pasura “ Lankome “, “ Houbigant “, “ Hermes “, “ Lanvin “ dhe kur afrohesha tek samafori sikur ngecja aty, para studios “ Pierre Cardin “, duke pritur një orë sa të ndizej drita jeshile e semaforit. Por unë ëndërrat për Parisin nuk i shikoja se kisha ndonjë mall të madh dhe nuk kisha ndonjë dëshirë të madhe për ta parë dhe për të jetuar aty. Por këto ëndrra më shfaqeshin nga që kisha lexuar shumë letërsi francese, sidomos Hygon, Balzakun, Stendalin , Dyman edhe të tjerë, sikur bridhja shpesh me personazhet e romaneve në çdo rrugicë, apo kafe të Parisin duke marrë pjesë dhe duke qenë i pranishëm në bisedat e tyre. Pasi dilja nga metroja në Trokadero më shfaqej papritmas pamja e mbrekullueshme e Kullës se Ejfelit. Në atë moment më dilte një klithmë “ ahhh “, nga mrekullia e pamjes mahnitëse të kësaj vepre madhështore. Po kështu më ndodhte edhe para Harkut të Triumfit, Katedrales së Notër Damit, Pallatit të Versajës dhe Luvrit. Ndërsa mbrëmjet Pariziane, në kafenetë, që shkëlqenin në të dy anët e lumit Sena ku pasqyroheshin dritat shumëngjyrëshe, nuk do t’më jepnin më shumë kënaqësi se sa në një kafe diku në qëndër të Tiranës me miqtë e mi, ku të na shërbenin kamarjeret me buzëqeshjen e tyre, ndoshta më të bukura se ato në Paris.
Nga këto mendime u shkundësh nga tronditja që bëri avioni, kur i takuan rrotat në pistë dhe po ecte me shpejtësi deri sa frenat nga shtrëngimi po nxirrnin një fishkëllimë të lehtë nga fërkimi me pistën akoma të nxehtë nga vapa e korrikut.
Pasi mori kthesën eci në drejtim ku po na priste një autobus, që do të çonte tek hyrja ku do të bëhej kontrolli i dokumenteve. Pasagjerët të padurueshme, si nga lodhja, e të mërzitur si gjithmonë u ngritën duke marrë çantat dhe po prisnin që të hapej dera e daljes së avionit. Aty tek dera qëndronte komandanti dhe një stjuardesë duke na përshëndetur me buzëqeshjen e tyre karakteristike, që kam parë tek të gjitha stuardesat.
Doruntina ecte para meje dhe unë e ndiqja pa folur fare deri sa shkuam tek policia ku bëhej kontrolli. Ajo doli më përpara meje nga kontrolli dhe po priste disa metro më tutje. Pasi mbarova edhe unë kontrollin u bashkuan të dy dhe në atë moment pa dalë akoma nga salla e aeroportit i thashë që do të marrim një taksi deri në Tiranë, për të kaluar natën në ndonjë hotel, se më priste dhe një shok diku aty tek rruga e Durrësit. Ma pohoi me kokë, se ishte dakort.
Aty në dalje u afrua një burrë rreth të dyzetave, pak i shkurtër, me pak bark, me faqe të mbushura, ku në faqen e djathtë kishte një nishan, me një kapele në kokë ku dukej firma Adidas mbi strehën e kapeles, na pyeti, me një theks të trashë tiranëse;
– Doni taksi.?
– Po – iu përgjegja unë, – do të shkojmë deri në Tiranë.
– Hajdeni , – na tha duke ecur përpara nesh në drejtim të vëndit ku kishte lënë taksinë. Pasi hipëm në taksi, na pyeti se ku donim të na zbriste. I thashë, në një hotel diku afër ambasadës gjermane tek rruga e Durrësit se na priste atje dhe një shok.
-Po, – më tha, – është një hotel aty afër dhe vazhdoj rrugën. Doruntina nuk po fliste fare. Qëndronte e heshtur duke m’i lënë të gjitha bisedat mua me shoferin e taksisë. Pasi kishim bërë pothuajse pak më shumë se gjysmën e rrugës nga aeroporti për në Tiranë po e shikoja në fytyrë dhe e pyeta;
-A je mirë, ke ndonjë problem.?
-Jo, jo -më tha, -s’kam asnjë problem, deri sa jam me ty, kam besim të plotë. Mbas pak shoferi doli nga rruga kryesore, duke marrë kthesën djathtas, eci edhe pesëqind metro dhe u kthye majtas duke ndaluar përpara hotelit. Pa zbritur akoma na tha;
– Ky është hoteli,! – dhe në të njëjtën kohë zbriti duke hapur derën nga ana e Doruntinës. Zbrita edhe unë nga ana tjetër dhe pasi e pagova, në të njëtën kohë e falenderova. Me çantat në dorë, se valixhe nuk kishim, u nisëm në drejtim të hyrjes. Hoteli ishte një hotel normal, jo shumë luksoz. Me një korridor të vogël, ku në një kënd ishte një sportel, dhe aty ishte ulur sportelisti, një burrë rreth moshës së gjashtëdhjetave, i veshur me kostum të zi, me kollare te kuqe, ku në jakat e kostumit dukeshin emblema e hotelit, i rruar mirë dhe me syze skelet metalik, me flokët të thinjura pak sipër veshit, dhe i krehur mirë. Sapo na pa u ngrit në këmbë dhe na uroj mirëseardhjen, pasi e përshëndetëm edhe ne duke na pyetur;
– Patjetër për të fjetur, doni dhoma.?
– Po, -i thashë unë, -në se ka dhoma,
– Po, po kemi, – më tha, dhe hapi një regjistër, në të njëjtën kohë më kërkoi dokumentin. Pasi i dhashë pasaportën time, u ktheva nga Doruntina, por edhe ajo e kishte në dorë pasaportën dhe ja dhashë të dyja. Për të mos patur ndonjë keq kuptim, se mos ndoshta ai na kujtonte se ishim të fejuar, duke na rregjistruar në një dhomë, kur ishte duke rregjistruar emërim tim i thashë, në se kishte dy dhoma, një për mua dhe një për zonjën.
– Ah, mirë bëre që ma the se unë kujtova se mos ishit të fejuar, – më tha duke buzëqeshur.
Pasi na rregjistroi në dy dhoma, na tha sa duhet të paguanin për një dhomë dhe po mbante dy çelësa në dorë. Unë i kisha nxjerrë lekët edhe për Doruntinën dhe ja dhashë në dorë, në atë çast më dha çelësat e dhomave duke më thënë; –
-Dhoma e juaj me numër tridhjetë e gjashtë dhe për zonjën dyzetë e dy.
I mora çelësat duke e falenderuar dhe ia dhashë Doruntinës çelësin në dorë të dhomës së saj me numër dyzetë e dy. Ishim në të njëjtin koridor, pothuajse përballë, se ajo ishte në krahun e djathtë, ndërsa unë në të majtë të koridorit. Pa hyrë akoma në dhomë i thashë Doruntinës se do hanim darkë, diku aty afër ishte një restorant ku na priste një shoku im dhe sa të linte çantën, ndoshta mund të freskonte pak fytyrën, që të mos vonoheshim. Lefteri më kishte dërguar dy mesazhe duke më bërë të qartë vëndin e restorantit ku po na priste diku aty afër. I dërgova edhe unë mesazhin, se për dhjetë minuta do të isha aty. Hapa derën e dhomës ndeza dritën dhe lashtë çantën mbi karrike. Pasi mbarova punë në banjo, dola duke mbyllur derën dhe trokita tek dera e Doruntinës që ajo të mos vonohej më. Ajo u përgjigjë nga brenda dhe më tha se po vinte menjëherë. Sapo kisha ecur pesë metra dëgjova hapat e Doruntinës që po vinte, me atë veshje që kishte patur, me çantën të hedhur krahqafë dhe kishte marrë një bluzë të hollë hedhur supeve. Pasi dolëm nga dera e hotelit nuk ecën rreth pesë minuta, pamë buzë trotuarit që po na priste Lefteri me shokun e tij aty, afër hyrjes së restorantit. U përshëndetëm me ata dhe na ftuan që të hynin brenda. Lefteri pak i habitur se nuk e dinte që unë do të vija i shoqëruar me një grua. Ishte ora dymbëdhjetë pa pesë minuta kur hymë në restorant. Nuk kishin mbetur shumë njerëz brënda. Ishin pothuajse katër tavolina. U ulëm në një tavolinë që ishte rezervuar për ne nga që e kishte porositur Lefteri. Tavolina ishte nga fundi në një kënd kur pranë tavolinës ishte një lule e madhe shqiponje. Kurse në murin përballë, më ra në sy menjëherë, një pikturë e piktorit të popullit Sali Shijaku, që e kisha parë dikur kur kishte hapur një ekspozitë në Divjakë. Piktura ishte bërë në kodrat Dushkut sapo kishin çelur bajamet. Më kujtohej se pikturën e kishte titulluar “ Ti çel herët moj bajame.” U ngrita dhe u afrova për ta parë më afër. Më dha një ndjesi sikur po takoja një mik të vjetër. Pasi zumë vëndet, u përshëndetëm edhe njëherë me Lefterin dhe shokun e tij. Restoranti gatuante ushqime tradicionale korçare, se edhe pronarja ishte me origjinë nga Korça por që kishin vite që kishte ardhur, mbas nëntëdhjetës dhe ishin sistemuar në Tiranë. E quajnë Linda Guri po më tregonte Lefteri sepse ai vinte shpesh këtu. Burri i saj ka bërë aksident me makinë dhe ecën me karrocë, prandaj është kjo pronarja. Kur më tregoj Lefteri emërim e saj, Linda Guri, sikur m’u ndrodh trupi pak, nga që para shumë viteve kisha njohur një vajzë me këtë emër që banonte tek njëzet e një dhjetori. Ajo në atë kohë kishte një dyqan që shiste perime me të jatin. Ndërsa unë ndihmoja xhaxhanë tim, gjatë verës, që binte perime nga Divjaka për në Tiranë. Ai kishte një makinë IFA të jeshile ushtarake se kishte punuar në ushtri me makinë. Kur e lëruan nga ushtria, e bleu makinën dhe filloj duke prurë perime për tregun e Tiranës. Aty afër dyqanit të Lindës ishte një pikë për shpërndarjen e perimeve dhe çdo mëngjes ajo vinte te ne dhe merrte për t’i shitur në dyqanin e saj.
Kishte flokë të bukura kaçurrela, por edhe sytë i shkëlqenin kur buzëqeshte. Ajo nuk rrinte asnjë ditë pa ardhur tek ne që të merrte perime se aty kishte edhe makina të tjera. Kur mungova dy ditë unë, që nuk shkova me xhaxhain, ajo të dy ditët kishte pyetur për mua, më tha xhaxhai. Por edhe kur shkova ditën tjetër ma tha vetë që pyeta për ty xhaxhain tënd. U dashuruam menjëherë dhe nuk rrinim dot pa u parë me njëri tjetrin dhe pa biseduar. Kjo i ra në sy të jatin të saj dhe e largoi nga dyqani. Nuk e kam parë më që atëherë. Pyeta disa persona aty rreth dyqanit por asnjë nuk dinte gjë për atë. Më mbeti si një peng që nuk e gjeta dot, nuk e takova kurrë më. Ndoshta edhe kjo qe një humbje, si ato dështimet e tjera, për të pushtuar Tiranën. Isha në këto mendime kur erdhi kamarjerja, një vajzë e re mbi njëzet vjeçe, e buzëqeshur , me flokët të lidhur topuz mbrapa të kapur bukur me karfica, duke i’a nxjerrë në pah bukurinë e fytyrës së saj. Na vuri përpara një listë me gatimet që kishte për atë mbrëmje. Duke parë listën e gjëllëve, Doruntinës i ra në sy tava e kosit me mish pule dhe lakror me qumësht, duke ma bërë me shënjë mua me gisht që atë do të merrte. Të njëjtën gjë porosita edhe unë se kisha kohë pa ngrënë tavë kosi dhe lakror . Pasi porositën dhe Lefteri me Tahirin, u largua kamarierja duke e ndjekur vështrimet tona. Kishte një ecje magjepse, me ato vithe të lezeçëshme, seksuale që rrallë e kisha parë tek femrat e tjera. Një ecje të tillë, mu kujtua që e kisha parë në Divjakë shumë vite më parë, tek një femër shumë të bukur, që kishte një kafe aty në qëndër, përballë shkollës tetëvjeçare dhe më drithëroi ecja e saj sidomos kur e shikoje nga prapa, ishte e ardhur ajo në Divjakë. Nuk më kujtohet mirë, ishte përmetare apo korçare. Të tillë ecje nuk e kisha parë më, tek asnjë femër tjetër, por e pashë tani tek kjo bukuroshe. Nuk pritëm shumë se porosia erdhi dhe ne filluam të hanim duke e shoqëruar me nga një gotë verë të kuqe. Pasi më pyeti Lefteri në mënyrë të përgjithshme se si ja kisha kaluar, megjithëse ne flisnim gjithmon në telefon bashkë, por takimi që kishim lënë sonte më tepër ishte se i kisha thënë të më gjente një shtëpi botuese për të botuar një libër. Dhe gjatë bisedës më tha se kishte biseduar me një shtëpi botuese dhe kur të isha i lirë mund të shkonim bashkë.
Pastaj duke parë nga Doruntina po më uronte që më në fund edhe unë i kisha thënë lamtumirë beqarisë. Mendoi se ne ishim të fejuar bashkë. Unë në fakt e kisha menduar që do të ndodhte kështu. Gabova që në fillim që nuk i’a prezantova Doruntinën si një e njohur që rastësisht ishim takuar. Buzëqeshëm të dy, si Doruntina ashtu edhe unë kur më tha;
– Urime, paske gjetur një vajzë shumë të bukur. !
– Nuk jemi të fejuar, – i thashë, – sapo jemi njohur në Venecia, duke pritur avionin. Doruntina është nga Rrogozhina dhe kemi të njëjtën rrugë bashkë, por është e apasionuar pas poezisë, dhe kishte blerë një libër timin. Kur ia pashë në çantë filluam të bisedonin dhe ajo s’e dinte kush isha unë. Kur i thashë Lefterit që “ është e apasionuar pas poezisë “, Doruntina buzëqeshi e kuptoi që gënjeva, se ajo nuk lexonte shumë poezi. Nuk i thashë gjë tjetër për jetën e saj, duke kaluar në një bisedë tjetër. Duke parë orën, vura re se ishte dy pa dhjetë. Sa shpejt kishin fluturuar minutat. I thashë se po shkoj në banjo, por në fakt u ngrita për të shkuar që të pagoja tek banaku ku po rrinte kamerierja. Doja ta pyesja gjithashtu edhe për pronaren Linda Guri. Kur e pyeta për të paguar darkën më tha që e kishte paguar Lefteri, por unë nuk e pashë Lefterin që të paguante, si duket e kishte porositur më përpara që mos të na merrte lekë ne. Ja kisha borxh Lefterit një darkë të mirë me peshk dhe ngjala të freskëta në ndonjë restorant në bregdetin e Divjakës. Kur e pyeta për pronaren, se doja ta falenderoja më tha se nuk ishte sonte, kishte shkuar në një dasëm ku martohej vajza e një shoqeje të saj. Ndërsa unë jam mbesa, vajza e motrës së saj. Unë e dija që Linda kishte një motër më të madhe se ma kishte thënë vetë atëhere.
-Do të jap një libër për tezen tënde, – i thashë unë. Dhe shkova mora nga çanta një libër që e kisha botuar më përpara dhe për çudi në atë libër kisha shkruar një poezi për vajzën me kaçurrela që kisha njohur tek njëzet e një dhjetori. Duke marrë librin nga çanta e falenderova Lefterin për mikpritjen dhe darkën që e kishte paguar. Mora librin dhe gjeta poezinë në faqen pesëdhjetë e tre ku ishte poezia që ja kisha kushtuar Lindës.
Nuk po më ikët, pa e kthyer kokën pas,
Kur autobuzi aty pranë po kalon tani,
Sytë po më mbushen dhe dot nuk flas,
Për vajzën, që kam njohur dikur në rini.
Erdhi, me aromën e gjetheve në vjeshtë,
Si një rreze e bukur, në atë ditë tetori,
Me kaçurrelat mbi ballë, ashtu e thjeshtë,
Në një kafe aty, tek njëzet e një dhjetori.
Dhe se di më vonë, se çfar asaj i ngjau,
Se e kërkova e se pashë më askund,
Ishte e vetmja, që për të shpirti më qau,
Si diçka e shtrënjtë, që papritur të humb.
E palosa atë fletë duke e mbyllur librin dhe shkova te banaku, mora një stilolaps që ishte mbi banak dhe i shkrova;
– Lindës, me shumë respekt.
Mark Tosa.
Pasi e firmosa ja zgjata librin duke e falenderuar dhe i thashë që t’i bënte të fala nga unë. Më falenderoj gjithashtu dhe ajo. Në atë kohë i bëra me shënjë Lefterit që të ngriheshin se do të iknim. Dolëm nga restoranti dhe pasi ecën pak së bashku të katër në trotuar duke biseduar, po i thosha Lefterit se kur të gjejë kohë, mund të vijë një ditë tjetër në Tiranë dhe njëkohësisht e prisja në Divjakë. Pasi u ndamë, ata ikën për në shtëpinë e tyre, ndërsa ne me Doruntinën i nisëm ngadalë për në hotel.
Ishte ora dy e pesë minuta kur hymë në hotel. Sportelisti nuk ishte aty si duket do të ishte shtrirë edhe ai në gjumë.
Nuk kishin kaluar as dhjetë minuta që i kisha thënë natën e mirë Doruntinës duke e shoqëruar me sy deri kur hapi derën e dhomës dhe duke hyrë brënda më përshëndeti me dorë. Hyra edhe unë brënda në dhomën time gjithashtu, duke i hedhur një sy rreth qark dhomës dhe para se të bëja një dush, nxora nga çanta rrobat e gjumin, duke i lënë mbi krevat. Por para se të xhvishesha, mora pultin dhe vura në funksionim kondiciatorit për të freskuar dhomën se ishte shumë vapë. Hyra dhe bëra në dush me ujë të freskët. Isha duke u fshirë kur trokiti dera. Po dëgjoja dhe kur trokiti për herën e dytë, dëgjova dhe zërin e Doruntinës që më foli ;
-Mark, je shtrirë, më fal se po të bezdis.?
Mbeta si i befasuar, po mendoja se çfarë do t’i ketë ndodhur, çfarë halli do të ketë. ? Mos vallë do të jetë trembur dhe nuk fle dot natën vetëm. Isha në këto mendime, kur trokiti për herën e tretë dhe më thirri përsëri në emër.
-Jo, jo , nuk jam shtrirë, prit pak sa të vishem, – dhe e lashë peshqirin duke u veshur menjëherë. Kur ia hapa derën, po vështroja sytë e saj si me faj, e djersitur në fytyrë, sikur kishte ethe, ndoshta po gaboja unë, që po mendoja kështu. Pasi hyri brenda e mbylli vetë derën, dhe po mundohej të më thoshte diçka.
