Poezia e Gashit “President na le “një elegji emocionalisht e fuqishme .(analizë artistike e poezisë së Ruzhdi Gashit edhe në një kontekst historikë si dhe në kuadër të 21-Marsit ditës botërore të poezisë) 1-Çfarë përcjell,çfarë injekton,apo çfarë është poezia “President, na fal” ;është një elegji kushtuar ish-presidentit të Kosovës, Ibrahim Rugova,që trajton temën e pendesës dhe vlerësimit të vonuar. Autori reflekton mbi mënyrën se si Rugova u keqkuptua dhe u nënvlerësua gjatë jetës së tij, ndërsa pas vdekjes u bë një figurë e nderuar nga të njëjtët që dikur e kundërshtuan. Poezia është një histori që shpesh tregon se njerëzit me vizion dhe mençuri nuk vlerësohen në kohën e tyre,por kur mungesa e tyre bëhet e dukshme. Rugova paraqitet si një udhëheqës i urtë, i cili zgjodhi paqen në një kohë kur shumica kërkonin luftë. Poezia i bën thirrje ndërgjegjes kolektive për të reflektuar mbi gabimet e së kaluarës dhe për të nxitur një qasje më të matur ndaj liderëve të mençur. 2-Elementët kompozicional Poezia është e ndërtuar në formë lirike, duke përdorur vargje të lira që rrjedhin natyrshëm, që e bëjnë leximin emocionalisht të fuqishëm. Strofa e parë shpreh ndjesën për fjalët e ashpra dhe kundërshtimet që iu bënë Rugovës në kohën kur ai thoshte fjalë paqeje. •Strofa e dytë thekson ndarjen e krijuar nga njerëzit përmes paragjykimeve dhe keqinterpretimit të udhëheqjes së tij të butë, por të fuqishme. •Strofa e tretë përshkruan kontrastin mes tij dhe të tjerëve – ai foli me mençuri kur të tjerët bërtisnin. •Strofa e katërt është më dramatike, duke treguar hipokrizinë e atyre që dikur e refuzuan, por sot e kujtojnë me lot në sy. • Strofa e fundit kulmon me një kërkesë për falje dhe një pranim të vonuar të madhështisë së tij. 3-Stilistika Poezia është e mbushur me figura stilistike që i japin forcë artistike dhe ndjenjë emocionale: *Metaforat: “Fjalë si gurë ndërtove një shtet” – sugjeron se Rugova përdori mençurinë për të ndërtuar diçka të qëndrueshme. *“Plumbi i nxirë” simbolizon dhunën dhe luftën që e kundërshtonte Rugova. •“Një Gandi mes errësirës shqiptare” – e krahason Rugovën me Mahatma Gandhin, duke e paraqitur si një figurë paqësore në një periudhë të trazuar. •Antiteza: •“Ti fole kur të tjerët bërtisnin” – thekson qetësinë dhe urtësinë e Rugovës kundrejt kaosit të kohës. •“Të njëjtët që dje të deshën të vdekur, sot kërkojnë emrin tënd ta mbajnë në gji” – një kritikë e fuqishme ndaj hipokrizisë. •Epitetet: • “Rruga jote e butë” – përshkruan udhëheqjen e Rugovës si paqësore, por me ndikim të madh. •“Guri i ftohtë i varrit” – përforcon ndjesinë e humbjes dhe vlerësimit të vonuar. 4-Toni dhe jehona Poezia ka një ton pendues dhe reflektues. Fillon me një ndjesë të sinqertë, kalon në një analizë të së kaluarës dhe përfundon me një homazh të fuqishëm për Rugovën Ka një jehonë të madhe dhe të ngarkuar emocionalisht, duke kaluar nga faji dhe keqardhja te prania e heshtur, por e fuqishme e figurës së tij. 5.-Ndikimi dhe reflektimi Kjo poezi ka një ndikim të madh emocional dhe historik. Ajo jo vetëm që nderon një lider të rëndësishëm, por gjithashtu shërben si një reflektim për mënyrën se si shoqëria trajton njerëzit me vizion dhe integritet. Përmes gjuhës së fuqishme dhe ndërtimit të kujdesshëm poetik, poezia ngjall ndjenja të thella tek lexuesi, duke e bërë atë të mendojë për rëndësinë e paqes dhe mençurisë në udhëheqje. Në fund, poezia është një përkujtimore e denjë për Rugovën, duke e vendosur atë në panteonin e figurave historike që, pavarësisht sfidave, lanë një trashëgimi të paharrueshme.
President, na fal
Nga Ruzhdi Gashi
President, na fal për fjalët e ashpra,
Për gurët që hodhëm në rrugën tënde,
Kur ti fole për paqe e mençuri,
Ne kërkonim luftë, flakë e dhimbje.
Na fal për muret që ngritëm mes nesh,
Për ditët kur të quajtëm i lig,
E nuk pamë se rruga jote e butë,
Ishte forcë më shumë se plumbi i nxirë.
Ti fole kur të tjerët bërtisnin,
Me fjalë si gurë ndërtove një shtet,
E bota u çudit nga paqja jote,
Ndërsa ne qeshnim, të linin në heshtje.
Por sot, në gurin e ftohtë të varrit,
Hipokritët përkulen me lot në sy,
Të njëjtët që dje të deshën të vdekur,
Sot kërkojnë emrin tënd ta mbajnë në gji.
President, na fal për verbërinë,
Për mosbesimin e për xhelozinë,
Sot e kuptojmë që ishe dritë,
Një Gandi mes errësirës shqiptare.
Na fal, Rugovë, për vonesën tonë,
Për hijen e rëndë të hipokrizisë,
Por emri yt, në gur gdhendur,
Jeton përtej lojës së tradhtisë.
Poezi e shkëputur nga vëllimi poetik “Shtegtime ëndërrash”